Sprawozdanie z opracowania

i wdrożenia innowacji pedagogicznej:

Ja w sieci

 

Cywilizacja XXI wieku otworzyła przed nami ogrom możliwości związanych z  powszechnym dostępem do Internetu. Większość na co dzień korzysta z takich urządzeń jak komputer, laptop, tablet czy smartfon, dzięki którym możemy się komunikować, szukać potrzebnych informacji. To dzięki Internetowi możemy wzbogacać swoją wiedzę, odtworzyć ulubiony film lub piosenkę, ale również przesłać różne pliki lub komunikować się z osobami całego świata. Internet odgrywa również bardzo ważną rolę w edukacji, gdyż wykorzystanie jego zasobów niewątpliwie wpływa na uatrakcyjnienie zajęć dydaktycznych. Pomimo tych niezliczonych korzyści my - dorośli - doskonale wiemy, że w sieci czyhają również zagrożenia. Wiele słyszy się o wyłudzaniu wrażliwych danych, kradzieży materiałów multimedialnych, hejcie czy też zachowaniach pedofilskich, na które głównie narażeni są najmłodsi.

Celem wprowadzenia innowacji  w ramach zajęć świetlicowych w naszej szkole było dla mnie podniesienie atrakcyjności tych zajęć, ze szczególnym uwzględnieniem twórczego oraz krytycznego myślenia przy wykorzystaniu narzędzi TIK oraz bezpiecznego korzystania z internetu.

W poszukiwaniu ciekawych materiałów do realizacji innowacji znalazły się strony: www.uniwersytetdzieci.pl, www.necio.pl oraz www.sieciaki.pl - są to projekty edukacyjne skierowane do dzieci i poświęcone bezpiecznemu korzystaniu z Internetu. Prowadzone są przez Fundację „Dajemy Dzieciom Siłę” we współpracy z Fundacją Orange w ramach programu Komisji Europejskiej „Safer Internet”.

Innowacja została przeprowadzona w okresie: marzec- maj 2023 rok.

Rodzaj innowacji: programowo – metodyczna

Cel główny innowacji: wdrażanie uczniów do bezpiecznego korzystania z internetu

Procedury osiągania celów:

Zajęcia prowadziłam raz w tygodniu, na świetlicy, na której obecni byli uczniowie klas 1-3. Obserwatorami tych zajęć (często jako pomocnicy w kwestii techniczno-organizacyjnej w trakcie zabaw dydaktycznych) byli również uczniowie klas starszych: 5-8.

W trakcie zajęć starałam się wykorzystywać metody aktywizujące, techniki rozwijające twórcze myślenie oraz różnorodne formy pracy: indywidualną, zbiorową, pracę zespołową. Uwzględniałam zainteresowania i potrzeby dzieci, stosowałam różnorodne przyrządy i przybory, które podnosiły atrakcyjność zajęć, np. różnego rodzaju piłki: od tenisowej, do siatkówki, po lekarską - aby unaocznić (zwizualizować) uczniom aktualną technologię przekazywania informacji i komunikowania się oraz różnice między 3G, 4G, i prędkość szerokopasmową.

Zajęcia prowadziłam w atmosferze bezpieczeństwa i wzajemnego zaufania.

Szczególną opieką otaczałam dzieci ze SPE, wdrażając ich do samooceny i samokontroli oraz pobudzając do krytycznego myślenia.

Metody pracy:

• metoda asymilacji wiedzy: pogadanka, dyskusja, dyskusja kierowana, wykład, praca
  z wyszukiwarką internetową;
• metoda samodzielnego dochodzenia do wiedzy: klasyczna metoda problemowa, metoda przypadków, gry edukacyjne, giełda pomysłów, metoda sytuacyjna

 

Formy pracy: praca indywidualna, praca w grupie, praca zespołowa.

Środki i pomoce dydaktyczne: projektor, laptop, film z mini wykładem, piłki (tenis, siatkówka, nożna, lekarska), klocki, puzzle, kartki A4, kredki,

Tematyka zajęć:

1. O komunikacji w internecie coś więcej.

Na początku zajęć uczniowie, na podstawie informacji uzyskanych od rodziców, dzielili się swoimi „zasobami” na temat szybkości przesyłania informacji kiedyś i dzisiaj. Następnie aby zobrazować działanie internetu szerokopasmowego oraz sieci 3G, 4G i 5G zbudowaliśmy tory i wykorzystując piłki od tenisowej po lekarską wykazaliśmy różnice w szybkości przesyłania danych. Zajęcia uzupełnił film z udziałem eksperta prezentujący działanie sieci 5G.

2. Czy internet może mnie śledzić?

W trakcie zabaw dydaktycznych: „Gra”, „Aplikacja”, „Komunikator” uczniowie dowiedzieli się, w jaki sposób aplikacje zbierają o użytkownikach różne informacje i się nimi wymieniają. Zajęcia uatrakcyjnił film z ekspertem: Co widzi kamera w naszym smartfonie. Na koniec zajęć porozmawialiśmy o bezpiecznym udostępnianiu swoich danych w sieci. 

3. Czy w internecie wszystko jest za darmo?

Podczas lekcji uczniowie przeanalizowali swoje aktywności w internecie i postawili „hipotezy” na temat tego, które z nich są płatne, a które nie. Swoją uwagę skupiliśmy na grach. Wymieniane aktywności zapisywaliśmy na tablicy. Potem wzięliśmy udział w grze dydaktycznej - zabawa detektywistyczna, dzięki której uczniowie zrozumieli, że gry są płatne w mniej lub bardziej ukryty sposób. Podsumowaniem lekcji był film pozwalający na pełną weryfikację przypuszczeń z początku lekcji.

4. Czy internet zawsze mówi prawdę?

Celem tych zajęć było, aby uczniowie pod wpływem otrzymanych informacji, sami  wywnioskowali, po czym można poznać, że informacja jest nieprawdziwa i wymienili cechy cyfrowego detektywa. Wzięli udział w zabawie, która pokazała im, jak powstaje i jest przekazywana nieprawdziwa informacja. Następnie odbyła się dyskusja o tym, dlaczego ludzie tworzą i rozpowszechniają w internecie fałszywe treści. A jak łatwo to może przychodzić, pokazała gra dydaktyczna „Plotka”  w „Głuchy telefon”.

5. Bezpieczna praca przy komputerze.

Podczas lekcji uczniowie poznali podstawowe zasady bezpiecznego przebywania przy komputerze. Pracując w parach trenowali przyjmowanie prawidłowej pozycji siedzącej. Oglądając zdjęcia różnych siedzisk, analizowaliśmy ich wady. Pracując w zespołach przygotowaliśmy stanowiska do pracy przy komputerze. Na koniec uczniowie wzięli udział w serii ćwiczeń ruchowo-mobilizacyjnych, które miały na celu niwelowanie dolegliwości związanych z długotrwałym siedzeniem. 

6. Jak właściwe korzystać ze zdjęć znalezionych w sieci?

Zajęcia rozpoczęliśmy od pracy indywidualnej- rysunek: projekt rakiety kosmicznej. Następnie przygotowaliśmy galerię, w której umieściliśmy wszystkie prace. Uczniowie mieli się zastanowić, jak się chcą podpisać, (i czy w ogóle chcą) pod swoimi pracami. Podczas dalszej rundki, uczniowie mieli swobodnie wyrażać swoje opinie, czy zezwalają na dokonanie zmian (dorysowanie) w swoich pracach przez innych uczniów. Dzięki temu wspólnie ustaliliśmy zasady korzystania z cudzych prac z uszanowaniem ich praw. W dalszej części zajęć uczniowie nauczyli się filtrować obrazy w wyszukiwarkach, aby korzystać z legalnych źródeł CC. Na zakończenie obejrzeliśmy film, w którym ekspert opowiadał o tym, skąd się biorą internetowe memy i co mają wspólnego z prawem autorskim.

7. Czasem internet jest jednak niebezpieczny.

Na zajęciach uczniowie analizowali swój dzień i zastanawiali się, ile czasu spędzają w sieci. Następnie odbyła się dyskusja w grupach na temat uzależnienia od internetu, a film z udziałem psychologa pozwolił im poznać definicję i przykłady uzależnienia od sieci. W dalszej części lekcji uczniowie wykonali pracę plastyczną, w której przedstawili swojego ulubionego bohatera gry ze świata wirtualnego, a następnie rozmawialiśmy o tym, dlaczego internet jest taki interesujący, że chcemy spędzać w nim wiele swojego wolnego czasu.

8. Co to jest sztuczna inteligencja i czym nam zagraża.

Zajęcia rozpoczął krótki mini wykład, z którego uczniowie dowiedzieli się: czym jest sztuczna inteligencja i jakie możliwości daje stosowanie jej we współczesnym życiu. Podczas zabawy ruchowej- gra w kalambury- dzieci przypominały sobie sposoby wykorzystania sztucznej inteligencji w ich otoczeniu. W trakcie aktywności głównej uczniowie upewnili się w czym sztuczna inteligencja może dorównać człowiekowi a w czym nie i czy w związku z tym musimy się jej obawiać.

 

Ewaluacja:

Diagnoza osiągnięć uczniów była prowadzona na bieżąco w oparciu o analizę wytworów uczniów (karty pracy, wytwory plastyczne), aktywność ruchową, a przede wszystkim po przez obserwację ich działań (zastosowanie w praktyce poznanych informacji) i informację zwrotną jaką mogłam uzyskać podczas zajęć regularnych (zajęcia komputerowe w klasach 1-3) dotyczącą zainteresowania wprowadzoną tematyką innowacji.

Każde zajęcia zostały udokumentowane w dzienniku zajęć w formie notatki oraz licznych fotografii, co stanowi pamiątkę oraz motywację do kontynuowania tych zajęć w kolejnych latach szkolnych.

 

Efekty dla szkoły:

- wzbogacenie wiedzy uczniów, na temat możliwości, jakie daje internet;

- uwrażliwienie dzieci na temat zagrożeń oraz właściwej reakcji na ich pojawienie się;

- umiejętność logicznego i krytycznego myślenia;

- umiejętność współpracy w grupie;

-podniesienie jakości pracy

-zapewnienie dzieciom lepszych szans edukacyjnych przez wpieranie ich ciekawości, aktywności i samodzielności i kreatywności;

Efekty dla ucznia:

- potrafi ocenić ile czasu w ciągu dnia poświęca na naukę, sen, internet, pracę własną;

- rozumie, dlaczego ważne jest, aby zachować umiar w korzystaniu z internetu;

- poznał podstawowe zasady ergonomii korzystania z komputera (obserwacja uczniów podczas zajęć lekcyjnych);

- rozróżnia świat realny od wirtualnego;

-rozumie, że korzystając z internetu może spotkać się z niepożądanymi działaniami innych osób;

- wie, w jaki sposób może korzystać bezpiecznie z internetu;

- trenował umiejętność bezpiecznego korzystania z aplikacji i stron internetowych;

- rozumie, że może być autorem i  jest świadomy praw i obowiązków wynikających z tej roli;

- opowiada, co można zrobić z materiałem znalezionym w sieci;

- zna, jakie dane mogą zbierać aplikacje;

- wyjaśnia, że aplikacje i strony internetowe wymieniają się informacjami, które zbierają od użytkownika i że stronom można udzielić lub odmówić zgody na przekazanie danych i wie jak to zrobić;

- rozumie, że w internecie nie wszystko jest za darmo, a większość usług jest płatna w mniej lub bardziej ukryty sposób;

- wie, że nie wszystkie informacje w internecie są prawdziwe;

- wymienia przykłady zastosowania sztucznej inteligencji w codziennym życiu i potrafi wymienić przykłady zagrożeń wynikających z powszechnego stosowania sztucznej inteligencji (błędy jakie może popełniać);

- rozwinął kompetencje społeczne i cyfrowe.

Efekty dla mnie:

- motywacja do ciągłego poszukiwania i doskonalenia metod pracy,

- dobre relacje z uczniami,

- obserwacja ucznia w procesie uczenia się i lepsze poznanie ucznia.

- rozwijanie zdolności organizacyjnych,

- wzrost umiejętności w zakresie planowania, zarządzania czasem, terminowości,

- wzrost umiejętności współpracy z uczniami

- uatrakcyjnienie pracy własnej,

- urozmaicenie form i metod pracy,

- przeprowadzanie ciekawych zajęć,

- wzbogacenie warsztatu pracy,

- możliwość obserwacji ucznia,

 

 

 

Elżbieta Słomiany